काठमाडौं – गौतम बुद्धसँग जोडिएका कथामा हामीले जीवनका सबै दुःख भगाउने सूत्र पाउँछौं । यदि यी सूत्रलाई व्यवहारमा लागु गर्ने हो भने हामी सुखी र सुखी हुन सक्छौं । यहाँ यस्तै एक कथाबारे जानकारी लिऔं जसमा समस्यालाई कसरी टाढा राख्ने भनेर सिकाइएको छ।
एक दिन भगवान् बुद्ध आफ्नो सभामा पुगे। त्यतिवेला उनको हातमा डोरी थियो । बुद्धले आशनग्रहण गरे र केही नभनी डोरीमा गाँठो पार्न थाले । बुद्धका शिष्यहरू त्यो हेरिरहेका थिए । डोरीमा गाँठो पारेपछि बुद्धले सबैलाई प्रश्न गरे, मैले यो डोरीमा तीन ठाउँमा गाँठो पारें । अब भन, यो त्यही डोरी हो, जुन गाँठो पार्नुअघि थियो एक शिष्यले उत्तर दिए, गुरुजी वास्तवमा यो हाम्रो हेराइमा निर्भर गर्छ ।
एउटा दृष्टिकोणले यो त्यही डोरी हो भन्छ भने अर्को दृष्टिकोणले यो पुरानो अवस्थामा छैन त्यसैले यो गाँठो पर्नुअघिको डोरी होइन भन्छ । ठीक होु, बुद्धले भने । अब म यस गाँठोलाई खोल्छु भन्दै बुद्धले डोरीको दुवै छेउमा समातेर तान्न थाले र शिष्यहरूलाई सोध्न थाले, गाँठो यसरी फुकाउन सकिन्छ होइन एक शिष्यले भने, होइन, गुरुजी यसरी त गाँठो थप कसिलो हुँदै जान्छ। त्यसो भए तिमीहरूलाई अन्तिम प्रश्न यो गाँठो खोल्न हामीले के गर्नुपर्ला ? अर्का शिष्यले उत्तर दिए, । गुरुजी, यसका लागि हामीले गाँठो कसरी परेको छ भनेर राम्रो गरी हेर्नुपर्छ । त्यसपछि बुद्धले भने,म यही सुन्न चाहन्थें ।
मूल प्रश्न के हो भने तिमी जस्तोसुकै समस्यामा परे पनि तिमीले पहिले त्यसको वास्तविक कारण पत्ता लगाउनुपर्छ । समस्याको चुरो थाहा नपाई त्यसको समाधान सम्भव छैन । धेरै मानिस समस्याको कारण नै नबुझी समाधान खोजिरहेका हुन्छन् । समस्याको कारण पत्ता लागेपछि त्यसको निवारण सहजै पत्ता लगाउन सकिन्छ।ु
